CREŠNJEVICA – TREŠNJEVICA
Naziv (ojkonim) Trešnjevice je biljnog porekla (fitonim) i potiče od starosrbske (staroslovenske) reči za trešnju – črěšьnя. U daljoj derivaciji ove imenice došlo se do oblika –crešnja, a potom do današnje forme – trešnja.
Prema Jasmini Jovanović, naziv Trešnjevica je dobijen na sledeći način: „Ojkonim Trešnjevica je, dakle, izveden od slovenskog naziva za voće črěšьnя (Ćorović 2005: 61). Najpre je na imenicu (črěšьnя>crešnja>trešnja) dodat sufiks za izvođenje prisvojnog prideva –ev, a zatim i sufiks -ica, takođe vezan za pridevsku osnovu, koji se susreće u imenima na širem slovenskom prostoru (up. Belica, Mionica, itd; Radić, Dimitrijević 2002: 42). Kako je apelativ trešnja ranije glasio crešnja, varijantni oblik Crešnjevica, zabeležen u literaturi (Isto: 91, Dimitrijević 2014: 64,) nije neočekivan“.[1]Prema jednom narodnom predanju ime sela potiče od trešnjevog topa iz kog su hajduci, navodno, pucali na Turke. Stanoje Mijatović u antropogeografskoj studiji „Belica“ navodi dve mogućnosti: „selo je dobilo ime po tome što je u njemu nekada bilo mnogo trešanja, a po drugom, nepouzdanom, po tome što se tako zvalo mesto iz kojeg su se doselili prvi doseljenici“.[2]
Na topografskoj karti Srbije danas nalazimo više sela sa istim imenom: Velika Trešnjevica, Mala Trešnjevica kod Aranđelovca, Trešnjevica kod Arilja, Trešnjevica (Donja i Gornja) kod Paraćina… U tradiciji srbskog naroda je da svoja sela „krste“ prema preovlađujućim biljnim svetom u okolišu: Drenovac po drenu, Lipovica po lipi, Orašje po orahu, Praskavica (sada Dvorica) po praski, breskvi, Jovac po jovi, vrbi… Ali u brojnim seobama i metanastazičkim preseljenjima srbski narod je od praistorije do danas donosio u novi zavičaj geografske nazive (toponimi, hidronimi, oronimi…) iz starog kraja, pa se tako može desiti da je i Trešnjevica „došla“ sa prethodne destinacije prvih seobana-naseljenika u ovom kraju. I Trešnjevici susedno selo Raševica dobilo je naziv po selu Raševcu kod Kuršumlije, ranije Toplica, inače prestono mesto Velikog župana Stefana Nemanje. Prvi doseljenici u Raševici, koji sebe danas smatraju Kosovcima, došli su iz tog kraja i novom podjuhorskom i moravskom naselju dali staro ime – Raševica. Najverovatnije da se sličan postupak dogodio i sa prvim doseljenicima Trešnjevice. Kako se Trešnjevica prvi put u pisanim izvorima spominje 1425. godine, a potom i 1732. godine, postoji sasvim realna mogućnost da se jedna grupa seobana naselila u ataru današnje Trešnjevice odmah po dolasku Austrije u ove krajeve, a nakon Požarevačkog mira 1718. godine. Tada je ova grupa doseljenika najverovatnije i donela ime selu, ali ne odbacujemo ni mogućnost da su doseljenici ovde zatekli velike trešnjare na istočnim i jugoistočnim padinama Juhora, pogodnim za svaku vrstu voćarstva i vinogradarstva.
Miroslav Dimitrijević
[1]Jovanović, J. Mikrotoponimija sela Sinji Vir,Trešnjevica, Raševica, Potočac i Svojnovo u paraćinskom Pomoravlju, master rad iz Dijalektologije srpskog jezika, Kragujevac, 2014.
[2] Mijatović, S. Belica – antropogeografska i istorijska studija, Srbska kraljevska akademija, Beograd.
